Wat is het verband tussen histamine en glutenintolerantie?

Kortgeleden werd ik geattendeerd op onderzoek naar histamine intolerantie. De term zei me nog niet zoveel, tot werd ingegaan op het fenomeen glutenintolerantie. Wat vaak wordt uitgelegd als glutenintolerantie blijkt in werkelijkheid vaak histamine-intolerantie te zijn. Er werd ook uitgelegd dat men bezig is met het ontwikkelen van specifieke probiotica, die het verschijnsel zouden moeten onderdrukken.

Vandaar dat we dit blogartikel wijden aan het fenomeen van histamine-intolerantie.

Wat is histamine?

Histamine is een heel belangrijk biologisch actieve stof, die een belangrijke rol vervult in veel lichaamsweefsels. Histamine is een neurotransmitter, die invloed heeft op de aanmaak of maagzuur, de doorlaatbaarheid van bloedvaten, het samentrekken van spieren en de hersenfunctie.
Bij mensen wordt de hoogste concentratie aan histamine aangetroffen in de huid, longen en maag, en kleinere hoeveelheden in de hersenen en het hart.

Histamine is ook van groot belang bij de verdediging van het lichaam tegen binnendringers zoals bacteriën, virussen en andere lichaamsvreemde stoffen.

Histamine wordt aangemaakt een opgeslagen in witte bloedcellen en dan met name in mestcellen.

Wanneer het immuunsysteem na het binnendringen van lichaamsvreemd materiaal wordt geactiveerd, is histamine de eerste ontstekingsstof, die het lichaam vrijmaakt in de hele keten van ontstekingsreacties.
Ontsteking is het klinische bewijs dat het immuunsysteem weerstand biedt tegen een potentieel gevaarlijke binnendringer.
Histamine is altijd aanwezig wanneer er sprake is van ontsteking en een overmaat aan histamine leidt tot symptomen die op ontsteking wijzen.

Behalve dat histamine een rol speelt bij veel lichaamsprocessen en het lichaam verdedigt tegen binnendringers, speelt histamine ook een belangrijke rol bij een allergische reactie. Dat is logisch, omdat een allergische reactie in feite ook een ontstekingsreactie is, waarbij histamine samen met andere beschermende ontstekingsstoffen wordt afgegeven als reactie op een allergeen.

Allergenen zijn stoffen, die op zichzelf onschadelijk zijn, zoals pollen, huidschilfers van huisdieren, schimmelsporen, stofdeeltjes, stofmijten en voedsel. Een allergische reactie op deze 'lichaamsvreemde maar onschuldige' stoffen gebeurt wanneer het immuunsysteem zich vergist en deze onschuldige stoffen aanziet voor schadelijke binnendringers.

Een gezonde stoelgang: hoe ziet normale ontlasting eruit?

Welke soorten ontlasting bestaan er?

Voedselvergiftiging

Nu het warmer weer wordt, brengen we meer tijd in de tuin door. Natuurlijk willen we daar ook eten en zoals dat inmiddels populair is geworden, eten bereiden op de BBQ of tenminste een klein buffet aanrichten op een feestdag zoals Koningsdag. Helaas gaat het daarbij vooral met warm weer zo vaak mis dat we bijna in 1 ademteug ook aan die keer denken dat we buikgriep kregen na zo'n feestmaal.

Geheel anders gaat het ertoe bij ouderen die zijn opgegroeid in een tijd van voedselschaarste ook vaak voor, namelijk dat men door misplaatste zuinigheid of in de huidige tijd vanwege het gebod alleen voor uiterst noodzakelijke aankopen naar buiten te gaan, voedsel wat al weggegooid had moeten worden, toch nog opeet, waarbij een oudere dat door verminderde weerstand juist minder goed verdraagt dan een kerngezonde jongere die dat eten al lang had weggegooid.

Voedselvergiftiging wordt veroorzaakt door het eten van voedsel wat besmet is geraakt of bedorven omdat het te lang bewaard werd, dan wel dat het van nature giftig is. Men herkent voedselvergiftiging aan de volgende verschijnselen: misselijkheid, overgeven en diarree.

Hoewel het heel onaangenaam is, komt voedselvergiftiging vrij vaak voor. Volgens betrouwbare cijfers komt het in elk geval in de VS elk jaar wel bij 1 op de 6 mensen voor.

Symptomen bij voedselvergiftiging

Voedselvergiftiging gaat eigenlijk nooit onopgemerkt voorbij. De symptomen kunnen wel variëren afhankelijk van de herkomst van de vergiftiging en de tijd, die er overheen gaat voor je de verschijnselen van een voedselvergiftiging vertoont. De tijd die er overheen gaat kan variëren tussen slechts 1 uur tot wel 28 dagen. Bij voedselvergiftiging krijgt men meestal last van tenminste 3 van de volgende verschijnselen:

Hoe griep van het lijf te houden

Het is op twee manieren mogelijk om te voorkomen om ziektekiemen van het lijf te houden: door goede hygiëne te betrachten voorkomen dat ze het lichaam binnendringen en als ze dat toch lukt, er voor te zorgen dat de weerstand van uw lichaam hoog genoeg is, zodat dit de ziektekiemen bestrijdt, die dan afsterven, voor ze het lichaam overweldigen.

Houd ziektekiemen van het lijf

De meeste ziektekiemen worden op 2 manieren verspreid:

• direct contact van mens-tot-mens zoals handen schudden
• via de lucht in kleine waterdruppels, waarin ziektekiemen meereizen nadat iemand hoest of niest

Volg deze aanbevelingen op om te voorkomen dat de griep van een ander op u overspringt:

• vermijd handen schudden, maar maak een buiging of een hoofdknik
• vermijd neuspeuteren omdat de neus een broedplaats is voor ziektekiemen
• nies in een papieren zakdoek en als je er toevallig geen bij de hand hebt, nies dan in de elleboog
• vermijd de omgang met mensen die hoesten en niezen
• vermijd mensenmenigtes of ruimtes waar mensen erg dicht op elkaar gepropt zitten

Gevaren van antibiotica resistentie

Eenieder die gezondheids nieuws op de voet volgt, weet wel dat er gegronde redenen zijn om te vrezen voor een uit de hand lopende resistentie tegen antibiotica bij bacteriën.
Sinds penicilline, het eerste massaal geproduceerde antibioticum in de veertiger jaren werd geïntrodureerd, worden bacteriën steeds sneller resistent tegen antibiotica.

Antibiotica worden beschouwd als een van de beste ontdekkingen in de moderne medische wetenschap omdat ze er voor gezorgd hebben dat heel veel mensen voorheen dodelijke bacterie-infecties konden overleven. Helaas denken heel veel mensen als eerste aan antibiotica als ze ziek worden. Door een te uitbundig gebruik van antibiotica is resistentie ertegen wijdverspreid geworden bij bacteriën. Deze reageren niet meer op antibiotica zoals vroeger wel het geval was.

Kan je aankomen door kunstmatige zoetstoffen?

Begin september publiceerden we een overzichtsartikel van verschillende natuurlijke en kunstmatige zoetstoffen, die momenteel beschikbaar zijn en gaven aan wat de voor- en nadelen van het gebruik ervan waren.

Tot voor kort was het standpunt van alle overheidsinstanties die zich met gezondheid en/of voeding bezig houden evenals dat van de doorsnee diëtisten dat kunstmatige zoetstoffen onschuldig zijn en er geen enkel bewijs is dat ze schadelijk voor de gezondheid konden zijn.

Ook ik was er lang van overtuigd dat zoetstoffen relatief veilig zijn, ook omdat mogelijke schadelijke invloed op ratten en muizen niet meteen iets zegt over schadelijkheid voor mensen.
Langzamerhand komt er echter steeds meer bewijs beschikbaar dat aantoont dat juist de voornaamste reden waarom je gebruik maakt van zoetstoffen, namelijk om af te vallen of niet te veel aan te komen, kan komen te vervallen. Dat bewijs kwam uit een hoek waar eerder nog niet zo veel onderzoek aan was gedaan. Namelijk de invloed van zoetstoffen op de darmflora.
Onze darmflora heeft een veel grotere invloed op ons lichaamsgewicht en zelfs op de ontwikkeling van diabetes dan we ons voorheen realiseerden.
En juist diezelfde darmflora wordt nadelig beïnvloed door (kunstmatige) zoetstoffen in onze voeding.

Zes tips om een BBQ te overleven

Buiten eten zodra het het buiten aangenaam warm wordt is iets wat ook in Nederland steeds populairder wordt. We hebben een paar aanbevelingen voor u als u van plan bent om de BBQ-gril aan te stoken en uw familie of buurtgenoten uit te nodigen voor een etentje thuis. We willen u de volgende tips aan de hand doen om te voorkomen dat een van hen ziek wordt als gevolg van voedselvergiftiging.

Elk jaar wordt 1 op de 4 mensen ziek als gevolg van het eten van bedorven voedsel, soms met rampzalige gevolgen.

Voedsel bereiden met vieze handen, vlees eten wat niet helemaal gaar is, besmetting overdragen van rauw vlees naar bereid voedsel, ongewassen fruit en groenten eten en bederfelijk voedsel bij warm weer buiten laten staan, kan ervoor zorgen dat een hele zwik aan bacteriën waaronder E. coli en Salmonella-bacteriën en andere door voedsel overgebrachte ziekten welig tieren.
Wanneer u een voedselvergiftiging oploopt, kunt u misselijk worden, overgeven, diarree of koorts krijgen.

Bij deze zes tips om door bedorven voedsel overgedragen ziekten te voorkomen bij uw aanstaand BBQ-feestje:

Gezonde darmen, een gezond brein

Weinig mensen beseffen dat het aantal micro-organismen, dat in en op ons lichaam leeft 10x zo groot is als het aantal cellen in ons lichaam. Deze micro-organismen, die we vaak voor het gemak darmflora noemen (maar die ook in de mond en de maag leven) vormen een compleet ecosysteem dat voornamelijk bestaat uit bacteriën, maar ook virussen, archae (oer-bacteriën), protozoën en schimmels.

Nog minder bekend is dat de darm-microben de gezondheid van hun gastheer in zeer sterke mate bepalen, die verder gaat dan de darm zelf, maar zich ook uitstrekt tot het immuunsysteem en de omzetting van voedingsstoffen (zoals vetzuren, glucose en galzuren) evenals medicijnen en onverteerbare polysacchariden. Er worden daarbij ook vitamines en biologisch werkzame moleculen aangemaakt.

Gedurende ons hele leven verandert de samenstelling van de darmflora met als meest dramatische verandering die in de fase tussen de geboorte en het eerste levensjaar.
Ofschoon het waar is dat de grootste 'inenting' van een baby plaats vindt tijdens de geboorte via natuurlijke weg, is het niet zo dat het darmkanaal van de baby steriel blijft tijdens de zwangerschap omdat kleine hoeveelheden bacteriën via de placenta binnen komen.
Na de eerste grote wijzigingen in de samenstelling van de darmflora verandert er tot op hoge leeftijd niet zo heel erg veel.

Althans, bij een gelijkblijvend dieet in een gezonde volwassene omdat het wel degelijk zo is dat externe factoren, zoals leefstijl, het gebruik van antibiotica en vaccinaties evenals ziekte grote invloed kunnen hebben op de samenstelling van de darmflora.
Een verandering van eetpatroon, vooral door het consumeren van meer of juist veel minder voedingsvezels, kan de samenstelling van de darmflora binnen enkele dagen behoorlijk beïnvloeden.
Wanneer de verandering negatief is, kan dit leiden tot een zogenaamde 'dysbiose' , wat gekenmerkt wordt door een overmaat aan potentieel ziekteverwekkende organismen.
Een verandering in de delicate balans tussen 'goede' en 'slechte' micro-organismen kan leiden tot een zogenaamde 'lekkende darm' omdat de darmwand dan poreus wordt en als gevolg daarvan chronische ontstekingen ontstaan. Uiteindelijk kan dit zelfs ons brein ziek maken omdat het centrale zenuwstelsel door ontstekingen ook direct beïnvloedt wordt.
Dus, hoe ongelooflijk het ook mag klinken, een ongezonde leefstijl kan een ziek brein tot gevolg hebben.

Gelukkig zijn in de afgelopen 10 jaar steeds meer mensen aan de slag zijn gegaan om hun darmgezondheid te verbeteren.

Hoe betrouwbaar is de Glycemische Index?

Vrijwel iedereen, die in de afgelopen tien jaar een dieet heeft gevolgd, zal wel eens gehoord hebben van de glycemische index (GI) , waarbij geadviseerd wordt om voornamelijk voeding tot je te nemen met een lagere glycemische respons, oftewel voeding die de bloedsuikerspiegel niet al te veel opjaagt.

Een hoge bloedsuikerspiegel wordt in verband gebracht met gezondheidsklachten zoals diabetes en overgewicht. Het is vrij eenvoudig om deze nauwkeurig bij te houden met een bloedsuikermonitor.
De glycemische index is een standaard zoals een aantal decennia geleden is ontwikkeld waarbij voedingsmiddelen worden ingedeeld op basis van de wijze waarop ze de bloedsuikerspiegel beïnvloeden. Deze standaard wordt wereldwijd door artsen en diëtisten gebruikt om hun patiënten een gezonder dieet te laten volgen.
Echter, deze standaard is gebaseerd op een onderzoek, uitgevoerd door onderzoekers van de universiteit van Sidney naar het effect van een veelvoud van voedingsmiddelen op een vrij beperkte groep mensen, die deze op de nuchtere maag kregen toegediend en vergeleken met de reactie op glucose.

Door de nadruk zo te leggen op de glycemische index loop je het risico dat voedingsmiddelen heel simplistisch werden ingedeeld in 'goed' of 'fout' al naar gelang hun GI-waarde.
Zo kon het gebeuren dat een voedingsmiddel zoals agavesiroop of kokosbloesemsuiker simpelweg op basis van de glycemische index, als 'gezond' werd geportretteerd. En dat terwijl het puur suiker is en verder nul voedingswaarde bevat aan vezels of vitamines.

Een groter probleem is dat de glycemische respons op voedingsmiddelen van mens tot mens heel verschillend is.
Waar men aan de universiteit van Sidney slechts werkte met 10 proefpersonen, kwam uit een studie met maar liefst 800 gezonde vrijwilligers, die nog net geen last van diabetes hadden waarbij elke 5 minuten gedurende een heel lange periode de bloedsuikerspiegel gemeten werd, een volstrekt ander beeld.

Vriendelijke vreemdelingen

Probiotica zijn levende bacteriën en schimmels, die goed zijn voor onze gezondheid en vooral voor de spijsvertering. Probiotica zorgen ervoor dat voedsel door de darmen beweegt en de gevolgen van al dan niet door antibiotica veroorzaakte diarree en andere darmziekten verminderen. Probiotica kunnen ook eczeem en urineweginfecties sterk laten verminderen.

Prikkelbare darmen

Meer mensen dan u denkt, lijden stilletjes aan chronische darmklachten. In tegenstelling tot veel andere aandoeningen, gaan de meesten er niet voor naar hun huisarts, tenzij de pijn te heftig is, zoals bij de ziekte van Crohn, omdat men denkt dat er weinig aan gedaan kan worden.

Terwijl het waar is dat er weinig nuttige medicijnen voorhanden zijn is een verandering van leefstijl en dieet, aangevuld met supplementen vaak wel zinvol. Aanwijzen welk levensmiddel uw symptomen precies verergert is vaak lastig en alleen keihard te bewijzen met een eliminatiedieet.