Waarom wordt haar grijs?

Een van de gevolgen van de vrijwel algehele lockdown tijdens de COVID-19 crisis was dat alle kapsalons gesloten werden en diegenen onder ons, die gewend waren hun haar door professionele kappers te laten verven, ineens met uitgroei werden geconfronteerd van veelal grijs haar. Zo ook ondergetekende, waardoor ik geïnspireerd werd te achterhalen hoe het komt dat mensen grijs haar krijgen (in mijn geval was het vooral een combinatie een B12-tekort en stress) en of je kan voorkomen grijs haar te krijgen en of het alsnog teruggedrongen kan worden. 

Haar krijgt de pigmentkleur van het stofje melanine. De aanmaak van melanine begint al in de foetus. In haar zitten twee typen pigment: het donkere pigment heet eumelanine en het lichte heet pheomelanine. Deze twee typen pigment smelten samen om zo twee verschillende soorten haarkleur te krijgen. Deze pigmenten bevinden zich in de haarzakjes (follikels). Zodra haar begint te groeien, wordt het pigment door het haar opgenomen om het een bepaalde kleur te geven.  

Haar krijgt haar kleur op een heel systematische wijze. Zodra er echter in lichaamsprocessen iets mis gaat, kan het haar de eigen kleur verliezen, waardoor het grijs wordt. Al decennialang proberen onderzoekers te achterhalen wat helpt tegen grijs haar. Helaas is er nog geen ultieme oplossing tegen grijs haar. Daarbij is het ook belangrijk om te achterhalen wat de oorzaak is dat hun haar grijs wordt:  

Leptine, leptine-resistentie en SIRT

Naar aanleiding van de run op resveratrol en het daar aan verwante pterostilbeen wegens een opmerking over het gunstige effect daarvan op de leptinespiegel en daarmee samenhangende slechtere hartfuntie, werd me gevraagd meer te vertellen over leptine en leptine-resistentie.

Vandaag de dag wordt in onderzoeken naar overgewicht veel gesproken over het verband daartussen en het hormoon leptine. Er is afdoende bewijs wat erop duidt dat mensen met een fors overgewicht (obesitas) niet goed reageren op een stijging van het niveau aan leptine. Althans niet zoals mensen die van nature slank zijn, reageren op leptine. Dit is de reden waarom obesitas in verband wordt gebracht met 'leptine resistentie'. Wetenschappers ontdekten leptine voor het eerst in 1994, nadat er al lange tijd gezocht werd naar hormonen die invloed hebben op het lichaamsgewicht en calorie-inname.
Waar wetenschappers eerst dachten dat van leptine een krachtig afslanksupplement gemaakt kon worden, kon dit niet waar worden gemaakt omdat het als voedingssupplement domweg wordt afgebroken voor het de bloedbaan bereikt.

Hoe werkt leptine in het lichaam en waar komt het vandaan? Leptine werkt in op hersengebieden, die eetlust en eetgedrag bepalen. De bijnaam 'uithongeringshormoon' is van toepassing omdat het gehalte ervan fors daalt wanneer iemand veel te weinig eet of te veel beweegt en daarbij veel vet verliest. Dit zijn allemaal factoren die een rol spelen wanneer iemand uit eigen wil of door omstandigehden uitgehongerd raakt.
De tegenpool van leptine is ghreline, die het 'hongerhormoon' wordt genoemd omdat dit hormoon de eetlust regelt en onder die omstandigheden juist stijgt.

Wanneer iemand heel erg lang op een vast gewicht blijft hangen is dat het punt waarbij het lichaam zich prettig voelt en vetcellen een vaste hoeveelheid leptine produceren waardoor de balans bewaard wordt voor een optimale celfuncdtie en een goede gewichtsbeheersing.
Wanneer iemand dan zwaarder wordt, zal het lichaam meer leptine produceren waardoor mensen minder hongerig worden omdat de hoeveelheid vet in de vetcellen toeneemt. En andersom als iemand afvalt, dan daalt de hoeveelheid leptine, waardoor mensen meer honger krijgen omdat de hoeveelheid vet in vetcellen afneeemt. Althans, dat is zoals het bij gezonde mensen hoort te werken. Bij sommigen werkt deze mooie energiebalans niet goed.

Er valt nog veel te ontdekken voor we alles weten over leptineresistentie of verminderde gevoeligheid voor leptine en wat daar aan gedaan kan worden om het te voorkomen of om te draaien.
Deskundigen geloven dat een leefstijl waarbij men heel veel sterk bewerkt calorierijk voedsel eet, waar buiten koolhydraten en vetten slechts weinig meerwaarde aan essentiële voedingsstoffen in zit, de hoofdoorzaak is voor het ontwikkelen van leptineresistentie.
Vooral wanneer men daarbij ook nog veel stress ervaart en weinig beweegt.

Maar zelfs wanneer iemand van aanleg heeft voor overgewicht, valt er dankzij een gezonde leefstijl veel te doen om dit te voorkomen, met name door hoogwaardige voeding te eten, genoeg te bewegen en te voorkomen dat men aan stress onderdoor gaat.